Zaćmienia Słońca i Księżyca oraz przejścia planet dolnych przed tarczą Słońca widoczne w Polsce w latach 2001-2015

Na tej stronie znajduje się wykaz wszystkich zaćmień Słońca i Księżyca widocznych w Polsce w latach 2001-2015. W omawianym okresie wystąpią także cztery inne ciekawe zjawiska zaćmieniowe: przejścia planet dolnych (Merkurego i Wenus) przed tarczą Słońca. Dwa z nich będą dobrze widoczne w Polsce, zaś jedno tylko w końcowej fazie.

Zwracam uwagę na dwa szczególnie interesujące zaćmienia Słońca, widoczne w odstępie zaledwie kilku miesięcy: obrączkowe 3 października 2005 r. i całkowite 29 marca 2006 r. Oba będą widoczne stosunkowo blisko granic naszego kraju, chociaż nie tak blisko jak pamiętne zaćmienie całkowite 11. sierpnia 1999 r. Wiele wątpliwości powinny wyjaśnić mapy.

Wszystkie zaćmienia Słońca będą w Polsce widoczne jako częściowe, niemniej jednak opis w tabeli odpowiada prawdziwemu charakterowi zjawiska. Dla zjawisk z 2003, 2005 i 2006 roku zamieściłem ponadto dokładniejsze mapy przebiegu pasów zaćmień centralnych. Dołączyłem także schematyczne rysunki przedstawiające widok Słońca w maksymalnej fazie zaćmienia w każdym z miast. Nie dotyczy to zaćmienia z 15 stycznia 2010 r., gdyż… Sprawdź sam! ;) Różnice wielkości Słońca pomiędzy rysunkami kolejnych zaćmień są przypadkowe, natomiast względne wielkości tarcz Słońca i Księżyca są prawdziwe.

Rysunki towarzyszące opisom całkowitych i częściowych zaćmień Księżyca przedstawiają Srebrny Glob w momencie fazy maksymalnej, tzn. chwili, w której księżycowa tarcza skryta jest w cieniu (lub półcieniu — dla zaćmień półcieniowych) Ziemi najgłębiej (słowo "skryta" jest chyba nieco zbyt mocne dla niektórych zjawisk…). Jeśli podczas zaćmienia jakaś planeta będzie widoczna w pobliżu Księżyca, zostało to zaznaczone na rysunku.

W omawianym okresie wystąpi nad Polską 7 zaćmień Słońca (w niektórych regionach tylko 6) i 20 zaćmień Księżyca (w tym 6 półcieniowych). "Posucha" na interesujące zjawiska będzie panować w roku 2002 (jeśli nie brać pod uwagę 2 półcieniowych zaćmień Księżyca), lecz cierpliwość obserwatorów zostanie nagrodzona już w następnym roku, kiedy to będzie można zobaczyć częściowe zaćmienie Słońca o dużej fazie, dwa całkowite zaćmienia Księżyca oraz przejście Merkurego przed tarczą Słońca. Aż trzy z tych zjawisk wystąpią w jednym miesiącu — maju! Natomiast w kolejnym, 2004 roku, można będzie oglądać dwa całkowite zaćmienia Księżyca oraz przejście Wenus przed tarczą Słońca. Kolejny mało interesujący dla miłośników zaćmień będzie rok 2009, w którym — o ile zimowa pogoda pozwoli — zobaczymy bardzo płytkie częściowe zaćmienie Księżyca (oraz półcieniowe — w kwietniu). Pozostałe lata bez interesujących zaćmień to rok 2012 (ale za to z przejściem Wenus przed tarczą Słońca) i zupełnie "goły" rok 2014.

Miasta dobierałem tak, by były stosunkowo duże i leżały w różnych częściach Polski.

Dane liczbowe oraz mapy zostały uzyskane przy pomocy programu Occult. Rysunki Słońca i Księżyca w maksymalnych fazach zaćmień zostały wykonane przy użyciu programu Sky Map Pro 6. Rysunki i mapy zostały zmodyfikowane z pomocą programu Paint Shop Pro 6 i zapisane w formacie GIF tak, by nie przekraczały 26 kB (mapy) i 7 kB (rysunki). Korzystałem także z następującej literatury:

  1. Zjawiska zaćmieniowe widoczne w Polsce w latach 1986 — 2020, Wiland J., Zawilski M. (cykl artykułów w "Uranii" publikowanych w latach 80.)
  2. Zaćmienie! Co, gdzie, kiedy, dlaczego i jak? Poradnik obserwatora zaćmień Słońca i Księżyca, Harrington Ph. S., Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 1999

Szczegółowe informacje o każdym zjawisku znajdują się poniżej. Zapraszam do lektury!

Tutaj znajdziesz kilka prostych programów astronomicznych napisanych przeze mnie (m.in. zaćmień i przejść planet przed tarczą Słońca). Dowiesz się także podstawowych rzeczy na temat metod obliczeń stosowanych w mechanice nieba.

Zaćmienia Słońca
31 maja 2003 (obrączkowe) (świat) (Islandia)
3 października 2005 (obrączkowe) (świat) (Hiszpania)
29 marca 2006 (całkowite) (świat) (Turcja)
1 sierpnia 2008 (całkowite) (świat)
15 stycznia 2010 (obrączkowe) (świat) (Polska)
4 stycznia 2011 (częściowe) (świat) (Polska)
20 marca 2015 (całkowite) (świat)
Zaćmienia Księżyca
9 stycznia 2001 (całkowite)  (rysunek)
24 czerwca 2002 (półcieniowe)  (rysunek)
20 listopada 2002 (półcieniowe) (rysunek)
16 maja 2003 (całkowite)  (rysunek)
8/9 listopada 2003 (całkowite) (rysunek)
4 maja 2004 (całkowite)  (rysunek)
28 października 2004 (całkowite) (rysunek)
14 marca 2006 (półcieniowe)  (rysunek)
7 września 2006 (częściowe)  (rysunek)
3/4 marca 2007 (całkowite)  (rysunek)
21 lutego 2008 (całkowite)  (rysunek)
16 sierpnia 2008 (częściowe)  (rysunek)
6 sierpnia 2009 (półcieniowe)  (rysunek)
31 grudnia 2009 (częściowe)  (rysunek)
21 grudnia 2010 (całkowite)  (rysunek)
15 czerwca 2011 (całkowite)  (rysunek)
28 listopada 2012 (półcieniowe)  (rysunek)
25 kwietnia 2013 (częściowe)  (rysunek)
18 października 2013 (półcieniowe)  (rysunek)
28 września 2015 (całkowite)  (rysunek 1) (rysunek 2)
Przejścia planet dolnych przed tarczą Słońca
7 maja 2003 — przejście Merkurego (mapa)
8 czerwca 2004 — przejście Wenus (mapa)
6 czerwca 2012 — przejście Wenus (mapa)

Uwagi, pytania? Napisz do mnie!

[ Centralne zaćmienia Słońca widoczne w Polsce w III tysiącleciu | Strona główna | Informacje techniczne | Nowości | Mapa strony | PGP ]

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia 2002


© 1999–2018 by Tomasz Lewicki

Dobra strona!

Creative Commons Spam Poison Valid XHTML Valid CSS2 Kubuntu PageRank